Van bijstand naar zorgfunctie via verkorte maatwerkopleiding

De grote vraag naar banen in de zorg biedt kansen voor werkzoekenden in de bijstand. Met een verkorte, praktijkgerichte opleiding (BBL) – speciaal voor werkzoekenden met zorgcompetenties – helpt zorgopleider SVOZ hen samen met werkgevers, gemeenten, UWV en uitzendorganisaties of detacheerders aan de slag. In Amersfoort ontvingen in april elf deelnemers hun diploma en startte direct een tweede groep. De bedoeling is dat dit nu ook in andere plaatsen door heel Nederland een vervolg krijgt.

SVOZ Opleidingen zorgt voor het opleiden en trainen van medewerkers in de zorg, onder andere met verkorte, erkende mbo-opleidingen. Die blijken waardevol voor werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt. “Mits de opleiding goed op hen wordt afgestemd. Dat vereist nauwe samenwerking tussen verschillende partijen,” zegt directeur Paul Schoone van SVOZ. “Na lange tijd weer naar school én direct aan het werk, valt niet mee. Een verkort en praktijkgericht opleidingstraject afgestemd op de doelgroep biedt uitkomst. Met voldoende ondersteuning van alle kanten. Wanneer uitval kan dreigen, moet je er direct bij zijn. Komt iemand niet opdagen? Dan bellen we meteen: ‘Waar ben je? We wachten op je. We hebben je nodig.’ Dat is onze boodschap.”

Start in Amersfoort

Begin 2018 ging de eerste groep in Amersfoort van start: twaalf vrouwen die al langere tijd in de bijstand zaten. Dit kon door samenwerking tussen de gemeente Amersfoort, SVOZ, UWV, het werkgeversservicepunt en vier werkgevers in de zorg (Fokus Wonen, Lyvore, Beweging 3.0 en De Koperhorst). In een verkorte maatwerkopleiding zijn de deelnemers opgeleid tot Helpende Niveau 2.
Deelnemers gaan direct minimaal 24 uur per week in de praktijk aan de slag (en komen uit de bijstand) en gaan iedere twee weken een dag naar school, met hun eigen klas. Schoone: “Dit zijn volwassenen met levenservaring. Die moet je niet in een klas met 16-jarigen zetten. Juist de homogeniteit en verbondenheid helpt hen.”

Rollen en resultaten

De gemeente zorgde samen met SVOZ voor de selectie van kandidaten. “Alles valt of staat met goede selectie van kandidaten, ook richting de werkgevers,” aldus Schoone. De werkgevers zorgden voor een stageplek en begeleiding (waarvoor subsidie beschikbaar is). Ook werd begeleiding geboden door een trajectbegeleider van UWV (privézaken) en door de docenten (onderwijsbegeleiding). “Als een deelnemer op zondagmiddag een leervraag heeft, geven docenten ook antwoord in de app-groep. We proberen het aan alle kanten in goede banen te leiden.”
Van de twaalf deelnemers hebben elf in een jaar hun diploma gehaald én blijvend werk gevonden, meestal bij de werkgever die ook de stageplek bood. “Dat is een hoge score bij een pittige opleiding zoals deze,” benadrukt Schoone. Volgens trajectbegeleider Ingrid Zanichkhah van de gemeente Amersfoort waren de motivatie van deelnemers en het wegnemen van bezwaren belangrijke succesfactoren: “Alle deelnemers gingen er helemaal voor. Ze meldden zich niet ziek en waren er altijd.” Twee deelnemers gaan ook doorleren, gefaciliteerd door hun werkgever.

Voorzichtigheid gemeenten

De resultaten mogen er zijn: werkzoekenden halen een diploma en vinden werk, werkgevers vinden gemotiveerde medewerkers en de gemeente bespaart op uitkeringsgeld en vergroot zelfredzaamheid, perspectief en welzijn van werkzoekenden. Dat zijn belangrijke resultaten voor alle betrokkenen. Toch komen deze trajecten moeizaam van de grond. Schoone: “Vooral gemeenten zijn huiverig om los te komen van oude werkwijzen. Ze vinden ons als private opleider eerst vaak een beetje ‘eng’. Ze zijn gewend aan publieke opleiders zoals roc’s, maar die kunnen vaak niet het maatwerk bieden dat deze doelgroep nodig heeft. Dan zijn andere oplossingen nodig. Wij zijn niet gebonden aan bijvoorbeeld peildata en kunnen maximaal meebewegen met de behoeften van de doelgroep.”

Uitdaging bij werkgevers

Ook werkgevers zijn volgens Schoone nog voorzichtig voordat ze stageplaatsen beschikbaar stellen. “Vooral door ervaringen met deze doelgroep in het verleden. Want zij moeten deelnemers wel ‘loslaten’ op hun cliënten. Met goede selectie van kandidaten en goede begeleiding kan dat prima, maar dat vertrouwen moet groeien. Goede voorbeelden helpen daarbij. Maar de grootste uitdaging is het overtuigen van gemeenten om vaker te durven kiezen voor oplossingen die publiek-private samenwerking kan bieden. Bij de uitbreiding naar de rest van Nederland moeten wij iedere gemeente steeds opnieuw overtuigen.”

In Amersfoort zijn deelnemers direct in dienst getreden bij zorgwerkgevers. Bij nieuwe initiatieven wordt de samenwerking ook uitgebreid met uitzend- of detacheringsbureaus. Dat biedt deelnemers extra kansen en werkt voor werkgevers vaak drempelverlagend.
Bekijk hier een video over de aanpak in Amersfoort.

“Een pittig jaar, maar ik zou het meteen weer doen”

Miranda de Kroon (34) zat als alleenstaande moeder met twee kinderen jarenlang in de bijstand. “Ik werkte wekelijks 12 uur in de thuiszorg, maar kwam niet uit de bijstand. Ik wilde graag verder in de zorg, maar zonder opleiding kreeg ik nergens de kans. Via de gemeente kon ik dit opleidingstraject volgen. Het was een heel pittig jaar door werken, leren en mijn zorgtaken thuis, maar dat was het zeker waard. Ik zou het zeker opnieuw doen! Ik heb nu een uitdagende baan bij zorginstelling Beweging 3.0 en ik kan me verder ontwikkelen. Ik ga nu verder leren voor Verzorgende IG (niveau 3) en ik wil uiteindelijk verpleegkundige worden. Ik wil de zorg al in sinds 2012, toen mijn vader meerdere hersenbloedingen kreeg en in een verzorgingshuis terechtkwam. Daar zag ik wat je in de zorg voor mensen kunt betekenen. Dat wilde ik ook en nu heb ik eindelijk de kans gekregen.”

Meer informatie over deze case? Vul het onderstaande formulier in.

Andere praktijkverhalen